Λένε ότι «αν θέλεις να μάθεις το τέλος, ρίξε μια ματιά στην αρχή».
Στην περίπτωση των τηλεπικοινωνιών αφενός το ξεκίνημα εντοπίζεται χιλιάδες χρόνια πριν, όταν το ανθρώπινο είδος αναπτυσσόταν ακόμα στις σπηλιές και φυσικά δεν μπορούσε να εξασφαλίσει το φαγητό του με το πάτημα ενός κουμπιού, όπως συμβαίνει πολλές φορές σήμερα, και αφετέρου το τέλος δεν μπορεί να προσδιοριστεί καθώς η ανάπτυξή τους είναι ασταμάτητη.
Δύο είναι τα βασικά είδη των τηλεπικοινωνιών που κυριάρχησαν από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι και τον Μεσαίωνα: η οπτική και η ακουστική. Με την ανακάλυψη της φωτιάς γεννήθηκε και η πρώτη μορφή οπτικής επικοινωνίας για τον άνθρωπο, τόσο με τη μορφή της φλόγας, όσο και με τα σήματα καπνού.
Φρυκτωρίες: με το άναμμα πυρσών από φρυκτωρία σε φρυκτωρία έφθανε η πληροφορία κινδύνου στην ενδοχώρα (Περιγραφή του Αισχύλου για την αναγγελία της νίκης στην Τροία). Το οπτικό αυτό σύστημα βελτιώθηκε αργότερα (2οπΧ αιώνα) με την κατασκευή ενός οπτικού τηλεγράφου με τον οποίο μπορούσε να σταλεί ένα σύνθετο μήνυμα χωρίς προσυνεννόηση! Στη Αρχαία Ελλάδα ο οπτικός τηλέγραφος (με φωτιά – αναφορές υπάρχουν στην Ιλιάδα του Ομήρου) ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένος.
ΑΠΟ ΤΑ … ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΑ ΣΤΟΝ ΤΗΛΕΓΡΑΦΟ
Πολλούς αιώνες αργότερα, η ανακάλυψη του ηλεκτρισμού (19ος αιώνας) προκάλεσε όχι μόνο την βιομηχανική επανάσταση αλλά την επανάσταση και στις τηλεπικοινωνίες. Ο πρώτος ηλεκτρικός τηλέγραφος κατασκευάστηκε από τον Μορς το 1843 και η μεγαλύτερη ταχύτητα, η αξιοπιστία του, αλλά και το μικρό κόστος κατασκευής του σε σχέση με το παρελθόν έκανε την επικοινωνία κτήμα εκατομμυρίων ανθρώπων. Μόνο στις ΗΠΑ, μέχρι το 1866, η Western Union Telegraph είχε εγκαταστήσει 120.000 χιλιόμετρα τηλεγραφικές γραμμές. Φυσικά η αρχαιότερη μορφή τηλεπικοινωνίας ήταν ηχητική. Κραυγές, τύμπανα κι ένα σωρό άλλοι τρόποι, που σχετίζονται με τον ήχο και οι οποίοι σήμερα μοιάζουν εντελώς εκτός πραγματικότητας, «ενημέρωναν» ή τουλάχιστον προσπαθούσαν να «ενημερώσουν» για το τι συμβαίνει σε μια συγκεκριμένη περιοχή. Ιστορικές πηγές αναφέρουν πως την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου μεταλλικές συσκευές (τηλεβόες) συνέβαλλαν στην επικοινωνία μέσω ήχου σε απόσταση που έφτανε τα 2.500 μέτρα. Οι πρόγονοι εκείνοι των σημερινών ραντάρ, επέτρεπαν την ακρόαση μακρινών κινήσεων του εχθρού -κι αν αυτό σας κάνει εντύπωση, σκεφτείτε το εξής: για αιώνες οι άνθρωποι μετέφεραν μηνύματα με χειρόγραφα και με… περιστέρια, η χρήση των οποίων μάλιστα ήταν διαδεδομένη στους Ολυμπιακούς Αγώνες! Άλλωστε, η φράση «μου το είπε ένα πουλάκι» που χρησιμοποιούμε μέχρι τις μέρες μας προέρχεται ακριβώς από τη διαδεδομένη χρήση περιστεριών (ειδικά στην αρχαία Ελλάδα).
Η μετάδοση δεδομένων στηρίζεται σε τεχνικές, που χαρακτήρισαν την εποχή.
Εποχή του χαλκού: Χρήση χάλκινων καλωδίων για την μεταφορά διαμορφωμένων ηλεκτρικών σημάτων. Χρησιμοποιούμε πλήθος χάλκινων καλωδίων, εξαιτίαςτηςπεριορισμένηςικανότηταςμετάδοσηςτηςπληροφορίαςαπόκάθεκαλώδιο.
Εποχή των ασύρματων επικοινωνιών : Στη μετάδοση ΗΜ κυμάτων στον ελεύθερο χώρο(ραδιοφωνικά κύματα, κινητή τηλεφωνία).
Εποχή των ημιαγωγών: Αντικατάσταση των δαπανηρών και βαρέων χάλκινων καλωδίων με οπτικές ίνες, που κοστίζουν ελάχιστα, διαθέτουν πολύ μεγάλη χωρητικότητα για μετάδοση των πληροφοριών, επηρεάζονται ελάχιστα από εξωτερικές παρεμβολές και επιτυγχάνουν σημαντικές εμβέλειες .Το πλεονέκτημα των ψηφιακών επικοινωνιών στηρίζεται στην ικανότητα υψηλού ρυθμού μετάδοσης δεδομένων (μέχρι4⋅1010bit/s) με υπερταχείες φωτεινούς παλμούς διάρκειας μερικών ps (1ps=10−12s).
ΠΛΗΣΙAΖΟΝΤΑΣ ΣΤΟ…ΤΑΒΑΝΙ!
Πλέον τα περιστέρια εκτρέφονται μόνο από… ρομαντικούς του είδους, καθώς η τεχνολογική εξέλιξη επέβαλλε τη χρήση του τηλεφώνου, του ασύρματου, του ραδιοφώνου, της τηλεόρασης, των δορυφορικών και ιντερνετικών επικοινωνιών και των υπολογιστών (αρχικά με αναλογικές γραμμές) με ασύλληπτες ταχύτητες και αμεσότητα που κάποτε φάνταζαν ως σενάρια επιστημονικής φαντασίας.
Η ανάγκη για ανταλλαγή πληροφοριών αυξάνεται εδώ και δεκαετίες με ραγδαίους ρυθμούς και η δίψα για ακόμα μεγαλύτερες ταχύτητες και αξιοπιστία στην επικοινωνία μοιάζει να μην έχει πλέον όρια. Προφανώς και από τον 11ο αιώνα, όταν ο Ρωμαίοι και οι Βυζαντινοί εγκαινίασαν τις οργανωμένες ταχυδρομικές υπηρεσίες με επαγγελματίες αγγελιαφόρους, έχουν αλλάξει πάρα πολλά. Η ανακάλυψη του ηλεκτρικού ρεύματος και του ηλεκτρομαγνητισμού (19ος αιώνας) -θεμελιωδών στοιχείων για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες- υπήρξε προφανώς επαναστατική. Έκτοτε, οι τεχνολογικές εξελίξεις έχουν οδηγήσει τον κλάδο των τηλεπικοινωνιών σε τεράστια ανάπτυξη ώστε ο καταναλωτής να μπορεί να απολαμβάνει υπηρεσίες που προέρχονται από τη σύγκλιση πολλών τεχνολογικών κλάδων. Ποιο θα είναι το μέλλον των τηλεπικοινωνιών; «Ταβάνι» μοιάζει να μην υπάρχει, καθώς με το πέρασμα του χρόνου οι δυνατότητες για εξέλιξη και βελτίωση των υπηρεσιών μοιάζουν ανεξάντλητες. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι αποστάσεις έχουν ήδη εκμηδενιστεί. Και όπως έχει πει ο Άγγλος συγγραφέας Χουκ Θίοντορ: «Ο καλύτερος τρόπος για να προβλέψεις το μέλλον είναι να το εφεύρεις».
